21 sep Herdenking Bevrijding Rillaar

82 jaar geleden, in mei 1940 vielen de Duitsers voor de tweede keer ons land binnen.
De littekens van de eerste Wereldoorlog waren nog niet geheeld,
de gruwelen nog niet verteerd,
onze tranen waren nauwelijks opgedroogd.
en toch kregen we opnieuw geweld, haat en vernieling over ons heen. Vier jaar lang leefden we onder de bezetting van Nazi-Duitsland. Vier jaren van angst, onvrijheid en ondergronds verzet.
Voor de vierde keer in haar geschiedenis werd Aarschot van de kaart geveegd, herleid tot puin.
Oorlog: dat is honger en armoede en afzien en miserie.
Maar hoe groot de ellende ook is, er is altijd ook veerkracht en verzet.
Moedige mannen en vrouwen bij ons legden zich niet neer bij de Duitse heerschappij en dankzij de steun van een grote coalitie, van het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika en tal van andere landen, volgde uiteindelijk de bevrijding.
Eerst kwamen de Grenadier Guards aan in Aarschot. Er werd gefeest en gevierd op de Grote Markt en in het centrum.
En daarna, vandaag 78 jaar geleden, rolden de tanks en jeeps van de geallieerden eindelijk ook Rillaar binnen. We waren er op aan het wachten. Er hingen spandoeken over de steenweg om de bevrijders welcome te heten. Overal stonden de mensen te wachten. Ze wilden het met hun eigen ogen kunnen zien, vooraleer ze het konden geloven. Rillaar was na 4 jaar oorlog eindelijk weer vrij! En Rillaar kennende, zal dat een stevig feestje geweest zijn…
Die vreugde, die blijdschap, die overwinning van vrede en vrijheid herdenken we vandaag.
Dat is een traditie in ons dorp.
Daarom is er ook Kermis en drinken we straks samen een glas.

Dames en heren,
Jongens en meisjes,
De smaak van vrede, vrijheid en veiligheid is zoet en onovertroffen.
Dat beseffen we vandaag – in een totaal andere context- maar al te goed.
Want wat we nooit hadden durven denken, is opnieuw waarheid geworden.
Het is opnieuw oorlog in Europa.
De Russische troepen zijn Oekraïne binnengetrokken en sindsdien beeft ons continent op haar voegen.
Gelukkig zitten wij niet rechtstreeks in de vuurlinie.
Maar de gevechten zijn wel dichtbij, amper 2000 kilometer van hier.
En we voelen de oorlog wel.
Het leven wordt duurder en Poetin probeert ons te raken waar het pijn doet: door de energiekraan toe te draaien. Door ons af te sluiten van gas.
De energieprijzen zijn torenhoog.
Elektriciteit en verwarming zijn niet meer de evidentie die het jarenlang geweest zijn.
Ieder van ons heeft het moeilijk.
Ook dat is oorlog.
Het is de bedoeling van Poetin en van Rusland om ons pijn te doen,
zodat we onze steun aan Oekraïne zouden opzeggen.
Sommigen zeggen misschien: en dan?
Wat hebben wij met Oekraïne te maken…
Deze strijd heeft alles met ons te maken.
Want de Russen zullen niet stoppen bij Oekraïne.
Als ze weten dat we Oekraïne opgeven, wie is dan de volgende?
Polen? Estland? Finland? Oost-Duitsland ?
We weten uit het verleden dat een aanvaller niet stopt.
Dit conflict gaat ook over veel meer dan alleen grondgebied.
Het gaat over een manier van leven.
Over vrij zijn om te zijn wie je wil, je leven te leiden zoals je wil, om je mening te zeggen, je eigen keuzes te maken zonder daarvoor in de gevangenis terecht te komen of vermoord te worden.
Over democratie en het recht om onze eigen leiders te kiezen.
En ook over het recht om, als je niet tevreden bent over die leiders, om ze weg te stemmen zodat anderen het kunnen proberen.
Het gaat over wat voor samenleving we willen zijn.
Over in wat voor land we willen dat onze kinderen opgroeien.
Het gaat over alle dingen die we al die jaren als vanzelfsprekend hebben beschouwd, maar die helaas niet vanzelfsprekend zijn.
Het zijn moeilijke tijden.
Dat weten we. Dat voelen we allemaal.
Maar het verleden leert ons, dat we nooit mogen opgeven en nooit de hoop mogen verliezen.
Dat we nooit mogen toelaten dat de duisternis in onze harten kruipt.
Om het met een beroemd citaat te zeggen :
Darkness cannot drive out darkness.
Only light can do that.

Ook al is dit een oorlogsherdenking,
toch is de essentie van de boodschap vandaag een van hoop en licht.
Van dankbaarheid en strijdbaarheid.
We herdenken in het bijzonder de mannen en vrouwen die hun leven hebben gegeven voor onze manier van leven.
We lezen hun namen op monumenten en gedenkstenen.
We vertellen hun verhalen in geschiedenisboeken en publicaties, en we tonen dat we ze in onze harten blijven dragen. Dat we nooit zullen vergeten wat zij voor ons allemaal gedaan hebben, hier bij ons of elders in de wereld.
In het bijzonder herdenken we vandaag Jürgen Fraussen.
In 1993 was eerste Sergeant-Vlieger Jürgen Fraussen uit Rillaar als VN-Blauwhelm op vredesmissie UNOSOM in Somalië.
Jürgen, de zoon van Tony, was helicopterpiloot.
Op 3 oktober 1993, 29 jaar geleden, kwam hij terecht in een hinderlaag en liet daarbij het leven.
Rillaar zal Jürgen nooit vergeten.
We herdenken hem elk jaar tijdens deze plechtigheid. En we leggen ook straks bloemen neer bij zijn graf.
Die bloemen staan symbool voor de hoop en de dankbaarheid en de veerkracht die we allemaal moeten tonen als het moeilijk is.
Want samen kunnen we alle moeilijkheden aan. Ik dank u.

Burgemeester Gwendolyn RUTTEN
Rillaar, 20 September 2022