Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten vindt dat iedereen onbelast 500 euro netto per maand moet kunnen bijverdienen. Nu remmen de rigide regels mensen nog te vaak af om te werken, stelt ze. ‘We gaan het voorstel op de regeringstafel leggen.’

Rutten verwijst onder andere naar het onderwijs. ‘Op scholen zie je initiatieven van leraars die vanuit hun eigen interesse tijdens de middag muziekles geven, een leesclub beginnen of fietsen repareren. Dat wordt nu vaak gesubsi dieerd vanuit de gemeenten, maar die leraars houden er door de belastingen bitter weinig aan over. Wij willen af van al die remmen.’

Rutten wil het principe van de flexi-jobs doortrekken naar het onderwijs, zodat leraars die tijdens de middagpauze een initiatief nemen daar meer aan overhouden. Vooralsnog zijn de flexi-jobs beperkt tot de horeca. Wie buiten zijn job bijklust in de horeca, kan dat doen zonder belastingen of sociale bijdragen te moeten betalen, waardoor het brutoloon gelijkstaat aan het nettoloon.

Open VLD wil nog verder gaan, met een algemene belastingvrije som van 500  euro die mensen mogen bijverdienen. ‘Dat biedt ook een oplossing om de vele vrijwilligers, zoals de man die de voetbalkantine openhoudt of de vrijwilligers van het Rode Kruis, fatsoenlijk te kunnen vergoeden, zonder dat ze problemen krijgen met de fiscus.’ Het vrijwilligersstatuut biedt volgens Rutten geen soelaas.

Rigide arbeidsmarkt

Het is de blauwe draad in deze centrumrechtse regering dat de Vlaamse liberalen er alles aan doen om de rigide arbeidsmarkt open te breken. Dat is geen evidentie, want bij de regeringsvorming koos Bart De Wever (N-VA) voor een drastische pensioenhervorming, en niet voor een arbeidsmarkthervorming. ‘Choose your battles’, was zijn motto.

Met Kris Peeters (CD&V) als minister van Werk lag de focus vooral op het sociaal overleg, waardoor in de regering-Michel weinig ruimte was voor structurele hervormingen rond werken. En als er al ruimte was, ging Peeters maar al te vaak op de rem staan. Van de versoepeling van de 38 urenweek kwam bijvoorbeeld weinig of niets in huis.

Maar Gwendolyn Rutten greep elke kans die zich aandiende. Bij de taxshift koos de Open VLD-voorzitster ervoor een verlaging van de personenbelasting door te drukken, waardoor een werknemer gemiddeld zo’n 100 euro meer loon per maand zou hebben. Het liet de regering-Michel ook toe de kritiek van de oppositie te counteren dat centrumrechts de koopkracht van de mensen zou aantasten.

De belangrijkste slag die de liberalen binnenhaalden, was wel die van toenmalig staatssecretaris Bart Tommelein (Open VLD). Hij slaagde erin flexi-jobs te introduceren in de horecasector. Hij kreeg dat in de regering verkocht als een compensatie voor de invoering van de witte kassa. Horecazaken dreigden anders niet langer leefbaar te zijn. Met de introductie van de flexi-jobs kon een kaalslag in de sector worden vermeden.

Geen belasting

De deur was op een kier gezet en Peeters kon die niet opnieuw sluiten. Aan vakbondszijde was het verzet tegen de flexi-jobs groot, vanuit de vrees dat ze de reguliere jobs in de horeca zouden verdringen. Het kwam volgens de bonden neer op een uitholling van de sociale zekerheid, want op flexi-jobs worden geen belastingen of sociale bijdragen betaald. Peeters liet nog wel een evaluatiemoment inbouwen, maar de strijd was geleverd.

Onlangs pakte staatssecretaris Philippe De Backer (Open VLD) uit met een studie die besluit dat de flexi-jobs een succes zijn en dat ze de bestaande jobs in de horeca niet uit de markt hebben geprijsd. Dat werd betwist door de vakbonden, maar Kris Peeters kon nog weinig beginnen. De Backer drukte het gaspedaal verder in en lanceerde het voorstel om de flexi-jobs uit te breiden naar bakkers en slagers. Die uitbreiding kon Peeters tot dusver wel afblokken.

E-commerce

Vicepremier Alexander De Croo (Open VLD) slaagde er ondertussen wel in een gunstige fiscale regeling uit te dokteren voor de deeleconomie, waaronder onlineplatformen. Het komt erop neer dat enkel een bronheffing van 10 procent wordt geheven. Het moet die nieuwe economie kansen geven om zich in België te ontwikkelen.

Dat ons land de trein van de e-commerce grotendeels heeft gemist, is een doorn in het oog van de Vlaamse liberalen. Ze blijven Peeters opjagen om maatregelen te nemen, zodat België in staat zou zijn met de buurlanden te concurreren voor nachtwerk en e-commerce. Het was een strijd die eerst ook De Wever voerde, nadat Katoen Natie-baas Fernand Huts van zijn oren had gemaakt over de rigide havenarbeid. Maar het zijn de Vlaamse liberalen die nu aan de kar trekken.

Boost

Met het nieuwe idee van Rutten willen de liberalen alle grendels in een klap openbreken. In het voorstel dat Open VLD op de regeringstafel gaat leggen, mag iedereen onbelast 500 euro per maand bijverdienen. Dat moet de economie een boost geven, waardoor de economische groei zich nog meer zou vertalen in de creatie van jobs.

Het blijft de handicap van de Belgische economie. Van alle Europese landen hinkt de jobcreatie hier achterop. De doelstelling is naar een werkzaamheidsgraad van 73 procent te gaan, terwijl we nog altijd maar rond 68 procent zitten. Volgens Rutten en co zijn hervormingen op de arbeidsmarkt dan ook noodzakelijk, zelfs al krijgen de liberalen vaak de kritiek dat ze de financiering van de sociale zekerheid ondermijnen.

Werken zonder belastingen te moeten betalen is volgens de vakbonden een strategie van centrumrechts om de sociale zekerheid te ontmantelen. Rutten vindt dat ‘flauwekul’. ‘Ofwel gebeurt dat werk nu niet, omdat mensen bang zijn dat alles weg zal worden belast. Ofwel gebeurt het in het zwart, en daar heeft de sociale zekerheid ook niets aan.’