Wanneer reageer je?

Wanneer reageer je? En wanneer laat je de zoveelste uitspraak, leugen of verdraaiing voorbij gaan? Meestal is niet reageren de juiste keuze. Verba volant… En wie heeft er behoefte aan de zoveelste discussie tussen politici? Talking heads – veel gepraat zonder dat er nog echt geluisterd wordt.

Maar toch moet het af en toe. Reageren. En wel op papier. Want scripta manent. Niets doen is geen optie wanneer het om essentiële dingen gaat.

Jan Jambon, Minister-President van Vlaanderen, is een minzaam en vriendelijk man. De krant De Tijd bracht een portret dat grotendeels overeen kwam met hoe ik hem de voorbije jaren heb leren kennen : rustig en no-nonsense. Hij laat zich niet afleiden door bijzaken maar concentreert zich op de essentie, zo beschreven vrienden hem. Dat klonk herkenbaar. Ik ken Jan als Belgisch minister van Binnenlandse Zaken die zich – in de nasleep van de aanslagen – concentreerde op de essentie: veiligheid. (Tenminste tot zijn partij (N-VA) besliste om van een bijzaak – of hoe noem je anders een niet-bindende tekst van de Verenigde Naties – de hoofdzaak te maken en de regering te laten vallen.)

Vandaag is Jan het hoofd van de Vlaamse Regering. Een volwaardige regering die na moeilijke, maar correcte onderhandelingen is gesloten met drie partijen: Vlaamsnationalisten, Christendemocraten en Liberalen. Je zou dus mogen verwachten dat Jan zich ook in zijn nieuwe taak toelegt op de essentie: het verdedigen van het nieuwe Vlaamse, Zweedse project. Dat hij uitlegt waarom we in Vlaanderen kiezen voor een nieuw integratiebeleid, met de nadruk op rechten en plichten. Voor een Vlaanderen dat mensen optilt in plaats van stigmatiseert of uitsluit. Voor een regering die inspanningen vraagt, maar ook kansen teruggeeft. Voor een regering die kiest voor oplossingen in plaats van polarisatie.

Niets van dat alles in de eindejaarspers. Integendeel. Ik las een flauw doorslagje van een extreem-rechts broodje aapverhaal over huizen van migranten. Dat zijn verzonnen verhalen die in xenofobe tijden goed klinken en lustig voor waar worden rondverteld, maar die fout zijn en schaden. Feit is dat de kindergeld-regeling die de Vlaamse regering amper een goed jaar geleden onder leiding van N-VA’er Geert Bourgeois had uitgewerkt, wordt teruggedraaid. De regeling was waarschijnlijk goed bedoeld, maar werkte dubbel-op. Mensen die in ons land willen kunnen blijven, krijgen tijdens hun aanvraag tegemoetkomingen voor hun kinderen. Kinderen mogen naar school, krijgen naast eten, drinken en een plaats om te slapen ook schoolgerief en vervoer. Dat doen we niet alleen omdat het zo moet volgens de wet. We doen dat, omdat het om kinderen gaat en we geloven in menselijkheid en kansen. We doen dat bovendien omdat kinderen niet verantwoordelijk zijn voor de keuzes van hun ouders. De vorige Vlaamse regering Bourgeois besliste om daar bovenop en met terugwerkende kracht kindergeld toe te kennen voor mensen met kinderen die hier groen licht kregen om legaal te verblijven. Dat is alleen in Vlaanderen zo. Niet in de andere landsdelen, ook niet in het federale België dat bevoegd was tot voor de staatshervorming. Die Vlaamse beslissing resulteerde in uitbetalingen van grote bedragen terwijl de noden al in natura gedekt waren. Die beslissing draaien we terug. De huidige Vlaamse regering zal – zo hebben we afgesproken – geen groeipakketten (het nieuwe woord voor kindergeld) meer uitbetalen met terugwerkende kracht. Alleen nog vanaf het moment dat er sprake is van legaal verblijf.

Zo. De uitleg vroeg om aandacht en leest waarschijnlijk minder spannend dan een broodje aapverhaal, maar is wel juist. En dat is wat je van een regeringsleider mag verwachten. De essentie. Niet de apeverhalen. De eigen lijn. Niet het papegaaien van extreem-rechts.

Het flirten in interviews en toespraken met fakenews over nieuwkomers, het stigmatiseren van kritische pers of de oproep om nu snel werk te maken van confederalisme heeft helemaal niks te maken heeft met de ambities die Vlaamsnationalisten, Christendemocraten en Liberalen samen voor Vlaanderen hebben afgesproken. Met de wil om van Vlaanderen een topregio te maken, die zich kan meten met de besten van Europa. In resultaten, maar ook in waarden. Met de keuze voor investeringen, ook in mensen. Een regio met een warm hart voor wie het moeilijk heeft. Een inclusief Vlaanderen is er voor iedereen. Ook voor mensen mensen die het land niet kapot willen. Ook voor wie een andere mening heeft. Voor wie anders kleurt of denkt. Ook voor wie niet warm wordt van confederalisme of het zingen van de Vlaamse leeuw.

Vlaanderen verdient een regering voor alle Vlamingen. Met een Minister-President die zich houdt aan het positieve project dat hij samen met zijn partners heeft uitgetekend.

Als dat niet de essentie kan zijn, dan moeten er conclusies getrokken worden. Als N-VA graag een minderheidsregering met extreem-rechts wil, dat ze die dan maakt. Dan is mijn boodschap aan de Vlaamsnationalisten: volg de kracht van je overtuiging en stop met je te verschuilen achter de rug van liberalen. Onze rug is recht en onze overtuiging onwrikbaar: nooit met extreem-rechts. Niet in onze naam.